ПЕСНЯ МАЦІ І СЁННЯ ЖЫВЕ
24 жніўня 2024 года на Краснапольшчыне адбыўся рэгіянальны фестываль народнай творчасці “Песня маці і сёння жыве”.
ШЛЯХ ДА ФЕСТЫВАЛЮ.
Фестывалю папярэднічаў пэўны шлях. Справа ў тым, што захаванню і папулярызацыі матчынай песні установай культуры “ЦКС Краснапольскага раёна” удзяляецца шмат увагі: клубнымі ўстановамі і калектывамі на іх базе вядзецца збіранне і засваенне фальклорных песень, іх папулярызацыя праз канцэртную і конкурсную дзейнасць, фальклорныя праграмы, абрадавыя дзеі; метадыстам па традыцыйнай культуры Краснапольскага РЦК праводзяцца даследванні фальклорнай песеннай спадчыны і выпускаецца разнастайная выдавецкая прадукцыя, рэалізуюцца праекты (напрыклад, “Забытае ўваскрашаецца”, “Песня маці і сёння жыве”), арганізуюцца майстар-класы, семінары, творчыя праграмы і краязнаўчыя чытанні, конкурсы, фестывалі (напрыклад, “Чары сівой даўніны”). А вось цяпер – рэгіянальны фестываль-конкурс “Песня маці і сёння жыве”, які запрасіў да ўдзелу і суседнія раёны.
НАРОДНАЯ ПЕСНЯ Ў СУЧАСНЫМ ГРАМАДСТВЕ.
Беларуская народная песня. Яна – сапраўдная каштоўнасць беларусаў, фенамінальная з’ява яго духоўнасці. На працягу многіх стагоддзяў яна рэгулявала быццё этнасу, падтрымлівала яго жыццяздольнасць, надавала яму ўстойлівасць, жыццёвую перспектыву.
І сягоння, у эпоху глабалізацыі, імклівага тэхнічнага прагрэсу яе пастулаты не трацяць актуальнасці для сучаснага грамадства.
Аматары народнай песні збіраюць і захоўваюць багатую спадчыну роднай зямлі як самы каштоўны скарб.
КАГО САБРАЎ ФЕСТЫВАЛЬ?
Фестываль-конкурс народнай творчасці “Песня маці і сёння жыве” і сабраў на краснапольскай зямлі сапраўдных аматараў роднай песні з Краснапольскага, Крычаўскага, Касцюковіцкага раёнаў, якія падарылі гледачам і слухачам больш за тры дзясяткі цудоўных твораў народнай спадчыны.
АСАБЛІВАСЦІ ФЕСТЫВАЛЮ.
Народнае мастацтва сёння існуе з захаваннем традыцыі або ў апрацоўцы народных матываў. Таму ў конкурсе былі прадугледжаны наступныя намінацыі: “Фальклорная песня” і “Народная песня”. У іх змаглі прыняць удзел як салісты, так і творчыя калектывы.
Яшчэ адной асаблівасцю фестывальнай праграмы было тое, што яна прадугледжвала не проста выкананне конкурсных твораў, але прадстаўляла сабой у некаторай ступені “канцэрт-лекцыю”. Не пужайцеся! Гэта “лекцыя” успрымалася з лёгкасцю і інтарэсам, бо пабудавана яна была амаль цалкам на аснове паэтычных радкоў, якія паведамлялі і аб любові да матчынай песні, і аб значэнні і асаблівасцях для чалавека і грамадства, і аб перспектывах яе жыцця. Паэтычныя радкі, у асноўным мясцовай паэткі Краснапольшчыны В. Марчанка, прыгожа гучалі з вуснаў таленавітых вядучых, членаў народнага літаратурнага аматарскага калектыву “Світанак” А. Качанавай і П. Выганнага.
Трэба дадаць, што праграма зацікавіла калег па клубнай дзейнасці прысутных раёнаў, і яны атрымалі сцэнарныя матэрыялы фестывалю ў мэтай абмену вопытам.
Трэццяй асаблівасцю фестывалю была адсутнасць дыпломаў “удзельнікаў”, усе канкурсанты атрымлівалі толькі дыпломы пэўнай ступені. Бо ўсе канкурсанты прайшлі адбор у сваіх раёнах і, канешне, прадстаўлялі сабой лепшых аматараў, апантаных роднай песняй, якія сябруюць з ёй і спяваюць ад сэрца і таленавіта.
ШТО АЦЭНЬВАЛАСЯ Ў КОНКУРСЕ?
У конкурсе ацэньваліся захаваныя асаблівасці фальклорнага мастацтва, выканальніцкія манеры народнай песні, выразныя сродкі, формы падачы матэрыялу, характар зносін з публікай і інш.
У саставе журы працавалі: загадчыца сектарам культуры С. М. Петрачэнка, старшыня журы; дырэктар ДУА “ДШМ г. п. Краснаполле” Т. М. Астапенка; намеснік дырэктара ДУК “ЦКС Краснапольскага раёна” Г. В. Снытка; хормайстар Краснапольскага РЦК А. А. Трафімава. Дарэчы, песеннымі радкамі “Матулі голас спяваў мне песню…” у выкананні А. Трафімавай і пачалося адкрыццё фестывалю. Ці ж гэта не доказ, што журы конкурсу – кампетэнтнае і таленавітае!
Удзельнікаў фестывалю вітала загадчыца сектарам культуры Краснапольскага раённага выканаўчага камітэта С. М. Петрачэнка.
ВЫНІКІ КОНКУРСУ.
Удзельнікі фестывалю-конкурсу “Песня маці і сёння жыве” былі ўзнагароджаны дыпломамі I, II, III ступеняў.
У намінацыі “Фальклорная песня. Салісты” адзначаны: Т. Яфімчык (Яноўскі СДК Краснапольскага раёна) дыплома 1 ступені; А. Шаройка (Касцюковіцкі РЦК) дыпломам 3 ступені; Святлана Севасціцкая (Сакольніцкі СДК Крычаўскага раёна) дыпломам 3 ступені; А. Балдзесава (Лабковіцкі СДК Крычаўскага раёна) дыпломам 3 ступені; Т. Фяськова (Халмянскі СДК Краснапольскага раёна) дыпломам 3 ступені.
У намінацыі “Фальклорная песня. Калектывы” адзначаны: народны клуб ветэранаў “Дабрыня” (Краснапольскі РЦК) дыпломам 1 ступені; клуб аматараў народнай песні “Прысожжа” (Лабковіцкі СДК Крычаўскага раёна) дыпломам 1 ступені; ансамбль народнай песні “Спадчына” (Пачапоўскі СДК Краснапольскага раёна) дыпломам 2 ступені; ансамбль “Сяброўкі” (Сялецкаўскі СДК Касцюковіцкага раёна) дыпломам 2 ступені; дуэт народнага клуба ветэранаў “Дабрыня” (Краснапольскі РЦК) дыпломам 2 ступені; дуэт Лабковіцкага СДК (Крычаўскі раён) дыпломам 3 ступені; ансамбль “Родник” (Сакольніцкі СДК Крычаўскага раёна) дыпломам 3 ступені.
У намінацыі “Народная песня. Салісты” адзначаны: К. Рыжкова (Сакольніцкі СДК Крычаўскага раёна) дыпломам 1 ступені; Л. Вараб’ёва (Краснапольскі РЦК) дыпломам 1 ступені; Д. Санько (Сакольніцкі СДК Крычаўскага раёна) дыпломам 2 ступені; В. Прончанка (Сакольніцкі СДК Крычаўскага раёна) дыпломам 2 ступені; К. Салтанава (Касцюковіцкі РЦК) дыпломам 3 ступені; А. Барашка (Лабковіцкі СДК Крычаўскага раёна) дыпломам 3 ступені.
У намінацыі “Народная песня. Калектывы” адзначаны: ансамбль народнай песні “Спадчына” (Пачапоўскі СДК Краснапольскага раёна) дыпломам 1 ступені; дуэт сямейна-роднаснай групы “Радня” (Муравільскі СДК Касцюковіцкага раёна) дыпломам 1 ступені; квартэт “Лабковіцкія галасы” (Лабковіцкі СДК Крычаўскага раёна) дыпломам 1 ступені; дуэт ансамбля “Сяляначка” (Казельскі СК Краснапольскага раёна) дыпломам 3 ступені; народны клуб ветэранаў “Дабрыня” (Краснапольскі РЦК) дыпломам 3 ступені.
ЦІ ПАТРЭБНЫ ПАДОБНЫЯ ФЕСТЫВАЛІ?
Гледачы і слухачы не стрымлівалі сваіх эмоцый – яны апладыравалі, падпявалі, у многіх выступалі слёзы на вачах. Пасля конкурсу яны спяшылі падзяліцца сваімі ўражваннямі, эмоцыямі і пачуццямі.
“Песні так расчулілі мяне – не магу стрымаць слязу. Гэта ж наша старынушка, гэта ж голас нашых бабуль і матуль. Сапраўдныя матчыны песні. Якія малайцы выканаўцы, што зберагаюць гэтыя песні – свае, родныя. Дзякуй і тым, хто арганізаваў такое свята песні на Краснапольшчыне”, - выказалася адна з наведвальнікаў фестывалю, жыхарка г. п. Краснаполле.
Сапраўды, такія фестывалі, і святы, і конкурсы, якія дораць сустрэчы з народнай песняй, патрэбны. І не толькі для таго, каб стымуляваць дзейнасць клубных устаноў ці асобных аматараў да захавання народнай спадчыны, да ўдасканалення выканальніцкага майстэрства. Патрэбны яны і для душы асобнага чалавека, і для ўсяго сучаснага грамадства, новага пакалення людзей. Матчыны песні нябачным ланцугом звязваюць сучаснае пакаленне з нашымі продкамі – мудрымі і таленавітымі, а гэта адзін са сродкаў яднання грамадства.
Нішто так моцна сэрца не кранае,
Як спеў матулі, хлеб на ручніках.
Усё сваё, яно нас і яднае –
І нас, і продкаў, што жылі ў вяках.
Валянціна Марчанка, метадыст па традыцыйнай культуры РЦК ДУК “Цэнтралізаваная клубная сістэма Краснапольскага раёна”
